Actrice Lonne Gosling heeft onbevangenheid als handelsmerk

Lonne Gosling kreeg in maart de Ad Vinkenprijs, de prijs voor kleinkunst van de gemeente Tilburg. Als actrice en performer lijkt ze wars van hemelbestormende thema’s en zoekt ze vooral naar alledaagse verwondering: “Ik ken geen groot leed.”

Lonne Gosling (37) is te zien in voorstellingen van onder meer haar eigen Compagnie Perelman, het Tilburgse gezelschap De Kwekerij en Jeugdtheater Oortwolk en maakt in 2020 haar solodebuut met de onewomanshow Misschien moet ik zelf huilen. Bij Omroep Brabant speelde ze in de komische serie ‘Ruutruutruut’.

Juf
Op de middelbare school in Helmond weet ze al snel wat ze wil: “Gymjuf worden.” Haar inschrijving bij Fontys Sporthogeschool wordt gehonoreerd. Daarnaast prikkelt de deelname aan het schooltoneel. “Ik volgde een vooropleiding voor de Academie voor Drama in Eindhoven. Als steun en toeverlaat voor een vriendin die auditie ging doen, besloot ik me aan te melden. Als toekomstig gymdocent voelde ik geen druk en werd ook hier aangenomen.”

Het werd uiteindelijk het podium in plaats van de marmoleum sportvloer. Maar de relatieve positie als buitenstaander hield ze vast tijdens haar studie. “Op de academie bleef ik die spontane, onbevangen student. Lonne in de speeltuin. Ik wilde opnieuw juf worden, dramajuf, en had geen grote ambities als actrice.”

Basketbal
Op de Academie voor Drama – inmiddels opgegaan in Fontys Hogeschool voor de Kunsten – vond ze zichzelf dartel, een jonge hond. “Bijna op het naïeve af. Ik vond alles leuk en was zeker niet zo aan het worstelen met mezelf als sommige studiegenoten. Ik miste die gekweldheid.”

Ook Goslings bijdragen in de les tonen haar onbevangenheid en spontaniteit. “Terwijl anderen hun pijn en artisticiteit probeerden uit te beelden, deed ik in een bewegingspresentatie een act op muziek van de Black Eyed Peas met een basketbal, toch weer die gymjuf. De docent zei na afloop: Ik heb zoiets nog nooit gezien, maar zie aan alles dat je het meent. Dat klopte, ik was heel oprecht.”

Diepgang
Ze studeerde af in 2007. Het pure en onbevangene is er nog altijd, maar maakt haar soms aan het twijfelen. “Niet in rollen bij een toneelgezelschap, wel bij eigen producties. Dan denk ik: Hoe vraag je met speelsheid nu een reuzensubsidie aan? Misschien zit er onvoldoende ernst onder wat ik doe?”

Tegelijk voelt ze niet de urgentie zich vast te bijten in actualiteiten als woke of klimaat: andere mensen zijn daar sowieso beter in. “Daarbij komt: ook humor kan ongelofelijk diep graven. Het is nooit oppervlakkig wat ik doe. Maar engagement zoek ik blijkbaar eerder op in rollen die ik voor andere gezelschappen speel. Op dit moment bij Oortwolk over angst, bij De Kwekerij over dementie.”

Labels
Gosling ziet zichzelf vooral als actrice, maar is ook thuis in cabaret en verkent recentelijk als stand-upcomedian haar positie als de vaste verkering van haar beroemde naamgenoot Ryan Gosling: “Ik heb vooral contact met zijn kartonnen, uitgeknipte versie. En ook dan ligt ruzie op de loer.”

“Mijn soloprogramma Misschien moet ik zelf huilen is een aaneenschakeling van flarden en anekdotes, wat je bij stand-uppen ook doet. Blijkbaar vloeit het bij mij allemaal in elkaar over, met als sleutelthema ‘klein leed’, gewoon wat het leven is zeg maar.”

Tot verwarring soms van de theaterprogrammeurs en het publiek, die niet goed weten te duiden welk genre Gosling nu beoefent: kleinkunst, cabaret, stand-upcomedy? “Zelf ben ik daarmee niet zo bezig. Ik hou niet van krappe hokjes. Maar mensen plakken toch graag een etiket op je, snap ik. Ze willen weten wat ze kunnen verwachten.”

Perelman
Ook met haar collega’s van Compagnie Perelman maakte Lonne voorstellingen die niet heel ‘vormvast’ zijn. De groep is vernoemd naar de Rus Grigori Perelman, die zijn leven wijdt aan het (vaak met succes) bewijzen van wiskundige stellingen. “Zijn passie fascineerde ons. Juist omdat onze generatie dat vaak mist. Toch weer dat gebrek aan grote diepgang dus.”

Hun voorstellingen hebben een onderzoekend karakter. “Zo deden we in 2010 een live-masterclass met spindoctor Jack de Vries. Die draaide om de vraag: Wat is het geheim, de maakbaarheid van succes? Wat is er nodig om alles uit jezelf te halen en het helemaal te maken?”

Blijkbaar werd de succesformule toch niet gevonden. “De zaal zat twee avonden vol en we hadden veel programmeurs uitgenodigd. Wat er op het podium gebeurde was spontaan en spannend, maar er kwam niets uit. Nul boekingen.” Volgens Gosling ontbrak ook hier misschien het eenduidige label. “Wie weet werd de vorm niet begrepen, te hybride en vreemd. En ergens waren we ook onze tijd vooruit. Tegenwoordig zie je wel meer producties waarin werkelijkheid en theater dooreenlopen.”

Zien
Wat geeft ze Fontys-theaterstudenten van vandaag mee? “Ik hoor weleens dat studenten nog amper voorstellingen bezoeken. Ze zijn niet naar het theater te slepen… In mijn tijd ging je, minstens één keer in de week. Alleen al omdat voorstellingen structureel werden nabesproken in de les.”

Ze kan niet goed verklaren waarom het animo minder is. “Misschien het aantal prikkels, de te maken keuzes? Je kunt het tegenwoordig véél drukker hebben met leven, werken en gedoe dan twintig jaar geleden. Het is een tijd waarin je misschien andere prioriteiten stelt. Aan de andere kant: theater blijft je voorland. Ik gun het iedereen om zich daarin helemaal onder te dompelen.” [Frank van den Nieuwenhuijzen]