Aantal zelfdodingen onder jongeren neemt toe: 'Verontrustend'

Steeds meer jongvolwassenen tot dertig jaar maken een einde aan hun leven. In februari was er een stijging te zien in vergelijking met dezelfde maand vorig jaar. Verontrustend, vinden studentenpsycholoog Evelien de Gooijer en studentendecaan Pieternel Brughuis. 

Vorig jaar lag het gemiddelde aantal zelfdodingen onder mensen tot dertig jaar net boven de twintig per maand. Maar die cijfers lopen op, meldt NU.nl na een gesprek met 113 Zelfmoordpreventie over cijfers van de Commissie Actuele Nederlandse Suïcideregistratie. In februari dit jaar kwam het getal uit op meer dan dertig.  

“Dit zijn niet de cijfers die je wil zien”, zegt Evelien de Gooijer, sinds enkele jaren werkzaam als studentenpsycholoog bij Fontys. “Elke suïcide is er een te veel. En dan betreft het ook nog eens zulke jonge mensen. Het staat als een paal boven water dat dit vreselijke cijfers zijn.” 

Psychische klachten
De Gooijer helpt dagelijks studenten met psychische klachten. Als ze angstklachten hebben, kampen met depressieve gedachtes of andere psychische problemen hebben, komen ze bij haar of een van haar collega-studentenpsychologen terecht. Jaarlijks wordt er met zo’n 1.200 studenten gesproken. Een aantal dat niet is toe- of afgenomen ten opzichte van voorgaande jaren.  

Bij de studentendecanen en studiekeuzeadviseurs is wel een lichte stijging te zien in het aantal studenten dat bij hen aanklopt. Pieternel Brughuis: “Ik kan het niet met keiharde cijfers staven, maar ik heb wel het gevoel dat we meer studenten spreken met depressieve gevoelens of burn-out klachten. Daar moet ik dan wel de kanttekening bij maken dat wij ook studenten spreken met andere problematiek. Studenten met meer langdurige klachten verwijzen wij door naar onze studentpsychologen of soms direct naar de huisarts.” 

Gissen
Waar de toename in het aantal zelfdodingen vandaan komt? Dat blijft giswerk volgens De Gooijer. “Maar ik denk wel dat voor elk mens verbinding nodig is, en dat we dat soms te weinig ervaren. Dat is het grote overkoepelende thema: het maken van een echte connectie met de ander. Momenteel spelen er maatschappelijk gezien verschillende dingen die daar mogelijk een belemmerende invloed op hebben (gehad), zoals corona of de steeds grotere rol die social media inneemt.”

Eén directe oorzaak is er volgens haar niet. Het hebben van depressieve gedachtes is vaak het gevolg van een samenspel van verschillende factoren. Ze voegt daaraan toe dat het zoeken van hulp bij wat voor probleem dan ook belangrijk is, ook al erkent zij dat mensen daar soms veel geduld voor moeten hebben. “De wachtlijsten zijn een doorn in ieders oog. Het is vreselijk dat mensen zo lang moeten wachten op passende zorg. Wij hebben helaas ook vaak een wachttijd, die direct te maken heeft met de wachttijd in de reguliere zorg. Wel hebben we sinds kort ook gratis zelfhulp modules om studenten op weg te helpen.”

Die modules zijn een gevolg van een actieplan dat vijf jaar geleden in het leven is geroepen voor de aanpak van depressiviteit bij studenten. “Er wordt bij Fontys ontzettend veel gedaan aan studentenwelzijn”, zegt Brughuis. “De docent of studentcoach heeft hierbij een signalerende functie en het is belangrijk dat de student met een open mind wordt benaderd. Deze signaleringsfunctie is ten opzichte van vijf tot tien jaar geleden verbeterd, en bovendien wordt er tegenwoordig meer doorverwezen naar het team studentenbegeleiding.” [Karen Luiken]