‘Waarom virtual reality niet breder inzetten bij Fontys?’

Zorghandelingen oefenen in virtual reality, om zo beter voorbereid te zijn op de beroepspraktijk. Voor zijn idee van ‘360 graden-keuzefilms’ krijgt docent Pieter van Gorkom een Comeniussubsidie van 50.000 euro. “Onbegrijpelijk dat we bij Fontys niet meer doen met virtual reality.”

Het Comeniusprogramma (van het Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek) helpt docenten in het hoger onderwijs bij het realiseren van hun innovatieve onderwijsvisie.

“Verpleegkunde is een uitgesproken praktisch beroep”, zegt Van Gorkom, docent aan de minor Zorg en Technologie bij Fontys Hogeschool Mens en Gezondheid in Eindhoven. “Maar in de klas doen we vooral theoriedingen."

Vaak kunnen studenten de concrete situatie van een cliënt/patiënt niet goed inschatten. "Een 360 graden virtual reality-beeld is een prima manier om ze dichterbij ‘kritische’ beroepssituaties te brengen, en ze ‘echt’ patiëntengedrag te laten zien.”

Keuzes maken
Van Gorkom - die graag over de muren van zijn eigen instituut heenkijkt - maakte een demo samen met de opleiding Social Work, waarbij een student moet proberen binnen te komen bij een cliënt die overlast veroorzaakt in de buurt.

“Wat doe je als hulpverlener als niet wordt opengedaan maar er wel keiharde muziek uit het pand klinkt? Of wanneer de deur voor je neus wordt dichtgegooid en de buurman nog eens extra komt klagen over de bewoonster?”

In elke situatie kiest de student wat te doen. “Maak je de goede keuzes dan eindig je op de bank bij deze mevrouw en krijg je het gesprek waarvoor je kwam.” Die keuzemomenten maken de scenario’s nog realistischer.

“Na de keuze voor een handeling ‒ weggaan, blijven wachten, nog eens aanbellen? ‒ zie je direct het resultaat. Zo word je getraind in het maken van de juiste inschatting én vervolgstap. De 360 graden-toepassing maakt het levensecht; je vergeet dat je in de klas zit. En zo kom je ook in het gevoel dat bij de bewuste situatie hoort.”

Protocollen uitvoeren
‘VR’ leent zich ook prima voor het oefenen van protocollen die in de zorg een belangrijke rol spelen. “Als je iemand voor je hebt die benauwd is, zijn er wel vijftien verschillende dingen die je kunt doen. Waar begin je en wat doe je stap voor stap?”

Ook die situaties worden straks virtueel in scène gezet. “Het beleven van de realistische context, bijvoorbeeld een ziekenhuis, is waardevoller dan droog oefenen in de klas. Je ziet nogal eens dat studenten dingen vergeten als ze zo’n stappenplan voor het eerst aan het bed uitvoeren.”

Veel impact
Dat de toepassing ook corona-proof is, berust op toeval. “Met zulke virtual reality-toepassingen zijn we al jaren bezig bij FHMG.” Van Gorkom is een groot aanjager van de technologie. “Ooit was ik ‘gewoon’ anatomiedocent en gaf ik college. Tot ik ontdekte dat je studenten ook door een hart of brein kon laten lopen… Dat heeft zo veel meer impact, vooral bij jongeren die vaak toch al in de games en digitale techniek zitten.”

Van Gorkom wil de Comenius-subsidie onder meer gebruiken om die impact nauwkeuriger te onderzoeken. “Ik zie het enthousiasme bij studenten… Maar het is mooi als je ook wetenschappelijk kunt onderbouwen dat VR helpt om informatie beter te laten beklijven.”

Van Gorkom snapt niet dat virtual reality (VR) bij Fontys niet veel breder wordt ingezet. “We zijn een beroepsopleiding. Voor bijna elke Fontys-tak geldt dat je met behulp van VR gerichte beroepssituaties naar de klas kunt halen.”

“Ik zou heel graag andere docenten willen ondersteunen om deze technologie ook in hun lessen te integreren. En zodoende laten zien dat de impact van VR op studenten erg groot is.” [Frank van den Nieuwenhuijzen]