Veel meldingen stagemisbruik in de zorg

Het landelijke meldpunt voor stagemisbruik van FNV Zorg & Welzijn is vanwege de vele meldingen langer geopend. Studenten verpleegkunde kunnen hier klachten kwijt over hun stage, bijvoorbeeld over de begeleiding of hoge werkdruk. “Dan ben je in een keer verantwoordelijk voor acht psychogeriatrische patiënten.”

Ook studenten Verpleegkunde van Fontys voelen tijdens stages vaak een hoge druk. De Eindhovense student Sil liep in zijn tweede jaar stage in een verpleeghuis met dementerende ouderen. “In de avonddienst had ik tien bewoners in de huiskamer. Die moeten natuurlijk op een gegeven moment naar bed. Ik werkte er één dag en toen kreeg ik al te horen: ‘ga het maar eens doen en dan kijken we wel waar het mis gaat’.”

Sil liep zes maanden stage en had niet het gevoel dat hij voorbereid werd op het werkveld. “Voor mijn idee heb ik nog niet voldoende ervaring opgedaan om goed te coördineren en voor de ouderen te zorgen. Een prettige leeromgeving was het niet.”

Zware dementie
Eenzelfde ervaring had Claudia, tweedejaarsstudent Verpleegkunde in Eindhoven. Zij liep vorig jaar stage op een gesloten afdeling kleinschalig wonen, waar mensen met zware dementie verblijven.

"Na een paar weken lieten ze me alleen in een woning met zes cliënten werken, omdat ze doorhadden dat ik alles wel kon. Het kwam voor dat ik in mijn eentje een uur op een woning stond, of samen met een andere stagiair. Maar stagiairs mogen daar niet alleen staan." 

De klachten van Sil en Claudia komen overeen met wat het meldpunt binnenkrijgt. Cor de Beurs, zorgbestuurder bij de FNV, zegt in de Nationale Onderwijsgids dat de meldingen vooral gaan over studenten die geen tot weinig begeleiding krijgen, als volledige werkkracht worden ingezet en handelingen moeten verrichten waartoe ze nog niet bevoegd zijn.

Zoek het maar uit
Een Tilburgse student die Bron sprak, heeft ook slechte ervaringen: “Bij mijn eerste stage werd tijdens het teamoverleg een telefoon in mijn handen gedrukt, zo van ‘zoek het maar uit’. Dan ben je in een keer verantwoordelijk voor acht psychogeriatrische patiënten."

“Ik heb eens meegemaakt dat iemand viel. Toen heb ik over de afdeling geroepen, maar eer dat er dan iemand is, zat ik tien minuten alleen met de cliënt.”

Infuus
Ook een van haar studiegenoten zegt dat de begeleiding bij haar stage niet goed geregeld was. “Als patiënten bellen om te vertellen dat hun krantje is gevallen, dan kun je die gewoon oprapen. Maar als bijvoorbeeld een infuus niet loopt, wat moet je dan? Als eerstejaars heb je die ervaring nog niet.”

“Eenmaal thuis was ik heel erg aan mezelf aan het twijfelen, want je bent bezig met mensenlevens en het is eng om te bedenken dat je iets verkeerd doet. Als je deze verantwoordelijkheden krijgt, ga je ook niet zeggen dat je ze niet wilt hebben. Je moet ook je stage halen en even laten zien dat je ergens voor staat.”

Erg zwaar
De studenten kaarten ook aan dat het stagelopen een flinke wissel op hen trok. Sil: “Wij moeten 24 uur per week stagelopen en daarnaast afstuderen. Je merkt dat dit mentaal erg zwaar is.”

“In principe ben je maar drie dagen aan het werk, dat klinkt heel weinig, maar daarnaast moeten we nog stagewerk maken. Dit mogen we niet op stage doen, en we moeten een afstudeeronderzoek maken, zonder veel begeleiding. Ik moet alles lenen, omdat er niet echt tijd is voor een bijbaantje.”

Claudia werd bij haar tweede stage gevraagd de medicatietoets te halen, hoewel ze dat op dat moment niet verplicht was. "Maar als ze op jouw stageadres vinden dat dit bij het verpleegproces hoort, sta je wel in dubio. De studie daarvoor moest ik dan grotendeels in mijn eigen tijd doen. Maar ik was veel te druk bezig met ander werk voor mijn opleiding en dan komt dit er nog eens bovenop." 

Meldpunt
Studenten met klachten kunnen nu tot maandag 6 januari een melding doen in plaats van 25 november. Het meldpunt is nu ook beschikbaar voor andere medewerkers uit de zorgsector.

Claudia vindt het een goed initiatief, zeker als studenten zich er echt door geholpen voelen. "Maar zelf weet Ik niet of het nu nog haalbaar is om melding te maken van mijn stage-ervaringen." [Kasper Wienk/Tim Durlinger]