Uitdagende zoektocht naar optimale mix fysiek en online onderwijs
Digitaal onderwijs is door de coronacrisis in sneltreinvaart ingevoerd bij Fontys. Nu is het aan het zogeheten scrumteam Fontys Blended Learning om de mix tussen fysiek en online onderwijs optimaal te integreren in alle opleidingen. Een uitdaging van formaat.
Blended onderwijs; de ene docent ziet meteen de voordelen, de ander vooral de nadelen en zet de hakken in het zand. Toch moet iedereen binnen Fontys ermee aan de slag. Actief en op een positieve manier, zeggen ze bij het scrumteam Fontys Blended Learning. Dat is opgericht om hierbij ondersteuning te bieden en samengesteld uit medewerkers vanuit de gehele Fontys-organisatie.
Kant en klare ‘producten’
Het team levert kant en klare ‘producten’ die docenten meteen kunnen gebruiken: trainingen over het inzetten van ICT-tools, instructies over het combineren van online en offline onderwijs op een didactisch verantwoorde manier en webinars en bijeenkomsten om ervaringen en kennis over blended learning uit te wisselen.
Scrumteamlid Martijn van Grootel: “Wij faciliteren, inspireren en motiveren, zodat docenten de handvatten hebben om de kwaliteit van het blended onderwijs te verbeteren.”
Op docentniveau
Een Fontysbrede visie op blended learning was er eigenlijk nog niet toen de coronacrisis uitbrak. Corona heeft deze ontwikkeling weliswaar in gang gezet, maar ook nu is er nog geen helder streefdoel. “We werken nog steeds heel sterk op docentniveau”, stelt Roel Martens, die in maart onderdeel was van de werkgroep Fontys Online en nu een plekje heeft in het scrumteam.
Martens: “In maart was de urgentie heel hoog. Binnen een week moesten we het onderwijs naar online brengen en dat is gelukt. Maar er liggen ook nu nog steeds de nodige uitdagingen binnen de organisatie. Met het scrumteam creëren we in korte ontwikkelsprints, periodes van drie weken, oplossingen voor vraagstukken over blended learning.”
Workshops en instructievideo’s
Elk instituut van Fontys heeft een Digitale Leeromgeving-coach (DLO-coach) die vragen van docenten doorspeelt aan het scrumteam. “Wij gaan vervolgens met die vragen aan de slag”, stelt Van Grootel.
“Zo leefden er bijvoorbeeld veel vragen over Mentimeter, een online interactieve presentatie-toepassing. Docenten willen weten hoe dit werkt en hoe ze het goed didactisch kunnen inzetten in de lessen. Het scrumteam ontwikkelt vervolgens binnen de sprint producten om docenten hierin te ondersteunen, zoals een workshop en instructievideo’s. Deze producten krijgen daarna een plek op de website Fontys.nl/online.”
Beslagen ten ijs
Dat er onder docenten weerstand bestaat tegen online onderwijs weten Martens en Van Grootel heel goed. Maar die komt voor een groot deel voort uit onzekerheid, denkt Martens.
“Als een docent niet goed beslagen ten ijs komt, kan die in de weerstand schieten. Wij moeten er voor zorgen dat de medewerkers van Fontys beter beslagen ten ijs komen. Zo kunnen we die weerstand wellicht weghalen en een helpende hand bieden bij het implementeren van blended learning in de hele organisatie.”
Het is volgens Van Grootel nu aan de verschillende Fontys-instituten om gaandeweg zelf invulling te geven aan blended learning. “Wij gaan niet alle instituten hetzelfde bieden, maar geven ze de ruimte. Wel reiken we ze hiervoor de bouwstenen aan en kijken daarbij ook naar zaken als veiligheid en privacy. Zo stimuleren we docenten om gebruik te maken van programma’s die AVG-proof (Algemene Verordening Gegevensbescherming, red.) zijn.”
Nog de nodige uitdagingen
Martens ziet nog de nodige uitdagingen voordat blended learning echt goed is ingebed in de organisatie. “Je kunt niet van nul naar honderd in een keer. Vandaar dat we nu eerst op docentniveau alles goed op orde moeten krijgen. Pas daarna kunnen we binnen Fontys een brede visie ontwikkelen op blended learning en de rol van online onderwijs hierin. Maar zover zijn we nog niet.” [Ivo van der Hoeven]