Spionnen in huis

Afgelopen vrijdag zat ik in de voorjaarszon op Strijp-T. Ik was in gesprek met een collega. Over privacy. Hij was bij Mediamarkt geweest en daar werd gevraagd naar zijn postcode. Die kregen ze mooi niet, zei hij. Nergens voor nodig.

‘Wat heb je gekocht?’ vroeg ik.
‘Een Roomba. Een slimme stofzuiger.’
‘Had je eerst een werkster?’ vroeg ik. ‘En kwam je een keer eerder thuis en was ze toen je meubels aan het fotograferen? Een plattegrondje aan het tekenen?’

De collega keek mij vreemd aan, maar ik zette door: ‘En toen je vroeg: wat doe je? Vertelde ze toen dat ze de foto’s en het plattegrondje doorverkoopt aan ‘een derde partij’ en dat jij dat goed vindt want het staat in haar contract? Bladzijde 21. En dreigde je toen de politie te bellen en zei ze dat ze best kon stoppen met fotograferen maar dan kon ze niet meer garanderen dat ze haar werk nog goed zou doen?’

‘Nee,’ zei de collega tenslotte.

‘De Roomba werkt ook zo,’ zei ik. ‘Dat ding herkent meubelmerken en maakt plattegrondjes tijdens het stofzuigen. Het bedrijf overweegt om die te verkopen. Staat in het contract. Dat kun je uitzetten maar dan maakt ie niet meer goed schoon. Zo word je gechanteerd door je stofzuiger. Dát is het bedrijfsmodel. Eigenlijk kun je ‘slim’ sowieso beter vervangen door ‘spionage’. Slimme weegschaal. Spionage-weegschaal. Snap je?’

De collega snapte het. Hij keek niet gelukkig.

“Maar wel goed dat je je postcode niet hebt afgegeven,’ zei ik bemoedigend.

Rens van der Vorst is technofilosoof, hoofd IT Innovatie bij Fontys en auteur van 'Appen is het Nieuwe Roken'.