Sofie maakt docu over Oekraïense vrouwen die alles achterlieten
Wat als je huis en haard moet verlaten omdat je land in oorlog is? Zonder je man, zoon of andere familieleden, die je allemaal achter hebt moeten laten. Drie Oekraïense vrouwen weten hoe dat voelt en vertellen erover in een documentaire waar Journalistiek-student Sofie de Beijer een groot aandeel in heeft gehad.
De documentaire ‘Ver van Thuis’ is in april vorig jaar gemaakt, net nadat Oekraïne werd binnengevallen door Rusland. Een vriend van de 20-jarige student Sofie is het brein achter het project en schakelde Sofie in voor het journalistieke gedeelte. Begin dit jaar ging de docu voor een select clubje in première. Volgende maand wordt de film op groot scherm vertoond in het Chassé Theater in Breda.
“De documentaire gaat over drie Oekraïense vrouwen die hun land uit zijn gevlucht. Over hoe ze dat hebben ervaren en wat ze allemaal hebben meegemaakt”, vertelt Sofie. “Maar ook over hoe ze in Nederland terecht zijn gekomen en hoe het nu met ze gaat.”
Eén van de geïnterviewde vrouwen is Svetlana, die samen met haar 16-jarige dochter naar Nederland vluchtte. “Ze heeft haar zoon, man en twee honden achter moeten laten”, vertelt Sofie. “Zij was de enige die tijdens het gesprek heel hard moest huilen. Ik heb ook het idee dat zij het ’t moeilijkst vond van iedereen. De andere twee geïnterviewde vrouwen zijn rond de dertig en kunnen hier nog een nieuw leven opbouwen. Maar Svetlana is in de vijftig, heeft haar hele leven achter moeten laten en ziet een toekomst hier niet voor zich.”
Het was volgens Sofie heel moeilijk om tegenover haar te zitten. Het gesprek met de vrouw kwam binnen. Heel hard binnen. “Toen ze me recht in de ogen aankeek, voelde ik de pijn die zij heeft gehad. Ze komt uit Charkov, nu een van de meest gevaarlijke plekken in Oekraïne, en voelt zich in Nederland fijn, maar niet gelukkig. Ze wil graag terug.” [Tekst gaat verder onder de foto]
Naast de drie vrouwen ging Sofie ook in gesprek met andere mensen, zoals een hoogleraar en een man die een van de vrouwen mee naar hier heeft genomen. “De hoogleraar vertelt over wat ‘thuis’ nou eigenlijk is”, vervolgt Sofie. “Die vraag stellen we aan iedereen: wat gebeurt er als je geen thuis meer hebt? Voel je je dan nog wel veilig? Daar is de titel van de documentaire ook op gebaseerd.”
Sofie heeft samen met twee andere studenten van Breda University of Applied Sciences (BUas) en Avans aan de documentaire gewerkt. De een deed het voor zijn afstudeerproject, de ander tijdens een stageperiode. Sofie heeft alles in haar vrije tijd gedaan. “Het doel van deze documentaire is om mensen stil te laten staan bij dit onderwerp. Het gaat in het nieuws heel vaak over de oorlog, maar je hoort weinig over vluchtelingen die alles kwijt zijn. Wij willen hen op een respectvolle manier hun verhaal laten vertellen.”
Dat ze voor het project veel van haar vrije tijd moest inleveren, maakt de student Journalistiek niet uit. “Het waren lange dagen met pittige momenten, maar het was het allemaal waard. Het eindresultaat is heel mooi geworden. Iedereen die het gaat zien, zal een traantje laten. Er zitten best heftige beelden in, ook van de oorlog.” [Karen Luiken]