‘Sleepwet’ splijt de geesten op Stappegoor

Moeten we voor of tegen de nieuwe inlichtingenwet stemmen? Het referendum verdeelt de geesten op Fontys-campus Stappegoor. Vooral ICT-studenten zijn kritisch over de wet, die de geheime diensten meer bevoegdheden geeft.

“Het verlies aan privacy weegt niet op tegen wat we hiermee zouden kunnen winnen”, vindt Robin, eerstejaars ICT in Tilburg. De 'sleepwet' is volgens Robin een ‘overdreven maatregel’. “Ik vind het een raar idee dat de AIVD straks mijn hele wijk kan scannen, omdat er één grapjas is die mogelijk een probleem veroorzaakt.”

Op 21 maart mogen we naar de stembus: voor de gemeenteraad, maar ook om voor of tegen de Wet op de inlichtingen en veiligheidsdiensten te stemmen (in de volksmond de ‘sleepwet’). Dat referendum komt er op initiatief van een groep Amsterdamse studenten, met steun van tv-maker Arjen Lubach.

Volgens de AIVD geeft de oude inlichtingenwet onvoldoende mogelijkheden om cyberaanvallen te voorkomen en terroristische netwerken te herkennen. Met de nieuwe wet kan de dienst makkelijker een bredere groep burgers digitaal aftappen, en die data maximaal drie jaar bewaren.

Mark de Graaf, lector Interaction Design bij Fontys Hogeschool ICT, is kritisch. “Bij de meeste aanslagen sinds 9/11 blijkt dat de dader al in beeld was. Er is dus geen informatietekort. De informatie die er al is, wordt alleen niet goed verwerkt.”

Ook over de mogelijkheden om data over Nederlandse burgers ongezien uit te wisselen met buitenlandse inlichtingendiensten, is De Graaf bezorgd. “Stel, je hebt een keer uit nieuwsgierigheid gegoogled op ‘schoenbom’, en je bent in Madrid in de week voor een aanslag, dan kan je op een Amerikaanse zwarte lijst komen”, zegt De Graaf. “Er is geen manier om fouten in zo’n lijst te corrigeren. Als je er eenmaal op staat, word je op vliegvelden in de VS altijd uit de rij gehaald, of kom je dat land helemaal niet meer in.”

Vooral ICT-studenten delen zijn bezwaren, blijkt uit een rondgang van Bron. “Het is een eerste stap naar minder privacy”, zegt Bart, achter zijn laptop. “Ik denk erover om een proxyserver te gaan gebruiken. Dan ben je niet meer detecteerbaar. Niet dat ik iets te verbergen heb, maar het gaat mij om het principe.” Zijn buurman Serdar was een van de ondertekenaars van de referendum-aanvraag.

Studenten van andere opleidingen zijn minder bezorgd. “Als je niks fout doet: ‘boeijuh!’”, stelt sportmarketing-student Stef. “We hebben toch al weinig privacy.” Studiegenoot Nick stoot net af, op het poolbiljart in de hal van de Economische Hogeschool. “Ik vind die nieuwe wet wel goed, met al die aanslagen tegenwoordig. Ik denk dat ik voor stem”, zegt hij.

De meeste studenten weten overigens nog niet wat ze gaan stemmen. Ook Pleun, tweedejaars International Lifestyle Studies, is er nog niet uit. “Ik ga me er nog in verdiepen, even sparren met papa en mama.”

Het is maar de vraag of de uitslag van het referendum nog iets uitmaakt. De regeringspartijen staan achter de wet, en zijn bovendien bezig het referendum af te schaffen. CDA-leider Buma heeft al gezegd dat hij de uitslag van dit referendum naast zich neer legt. [Marten van de Wier]

Zie hieronder de uitzending van Zondag met Lubach over de sleepwet.