Pabo's: kritiek op zij-instromers onterecht
Pabo’s en basisscholen moeten zij-instromers beter selecteren en begeleiden, stelde de onderwijsinspectie onlangs in een kritisch rapport. Bij de pabo’s van Fontys worden de wenkbrauwen gefronst.
Marieke Peeters, opleidingsmanager zij-instroom bij Fontys Hogeschool Kind en Educatie (FHKE), is verbaasd over het rapport van de onderwijsinspectie. Volgens haar verlopen de zij-instroomtrajecten prima en zijn ze erg belangrijk voor het terugdringen van het lerarentekort.
FHKE biedt al enkele jaren speciale opleidingstrajecten voor zij-instromers bij de pabo’s in Tilburg, Eindhoven en Den Bosch. Deze zij-instromers worden in twee jaar tijd opgeleid tot leraar basisonderwijs, in samenwerking met het bestuur en de school waar ze lesgeven. Hun aantal groeit de laatste jaren flink.
Positieve ervaringen
“Wij hebben voornamelijk positieve ervaringen met zij-instromers en krijgen ook vanuit de betrokken basisscholen positieve reacties op dit traject, dat we specifiek voor deze doelgroep hebben ontwikkeld”, stelt Peeters.
Ze kan zich niet vinden in de kritiek van de onderwijsinspectie dat er niet zorgvuldig genoeg wordt geselecteerd aan de poort. “De kandidaten worden door de schoolbesturen juist heel zorgvuldig geselecteerd. Ze kijken daarbij ook naar de achtergrond van de kandidaten en hun vooropleiding.”
Het feit dat de kandidaat zij-instromers voor het opleidingstraject al stage lopen bij scholen en werken aan een persoonlijk dossier voor het geschiktheidsonderzoek helpt volgens Peeters om ongeschikte kandidaten eruit te filteren.
Niet te vroeg voor de klas
Ook de kritiek van de onderwijsinspectie dat zij-instromers regelmatig te vroeg zelfstandig voor de klas worden gezet zonder goede begeleiding van een gekwalificeerde collega herkent ze niet.
Wel stelt Peeters dat pabo’s slechts beperkt grip hebben op de begeleiding van zij-instromers op basisscholen. “Het schoolbestuur draagt de kandidaten aan en betaalt de studie, zij hebben vervolgens veel autonomie over hoe de zij-instromers worden ingezet en begeleid.”
“Maar”, benadrukt ze, “het contact tussen FHKE en de docenten die zij-instromers begeleiden, is eigenlijk altijd goed. We proberen mee te denken en hebben hierbij een adviserende rol.”
Veel zelfstudie
Volgens Peeters wordt er nogal wat gevraagd van zij-instromers. “De opleiding moet in twee jaar tijd worden afgerond en er komt veel zelfstudie bij kijken. Goede begeleiding vanuit de basisscholen én vanuit de pabo’s is daarom heel belangrijk.”
Peeters verwacht dat het aantal zij-instromers de komende jaren flink zal doorgroeien. “Dat is nodig ook, want met alleen de instroom van voltijd- en deeltijdstudenten gaan we het lerarentekort niet wegwerken.”
Stop op zij-instroomtraject
De pabo’s in Veghel en Venlo bieden geen zij-instroomtraject en de Nieuwste Pabo in Sittard heeft begin dit jaar een tijdelijke stop gezet op hun zij-instroomtraject. Niet vanwege het kritische rapport van de onderwijsinspectie, maar simpelweg omdat er te weinig aanmeldingen waren voor de verkorte opleiding. Kandidaten die zich in Sittard melden, worden nu doorverwezen naar FHKE.
Hans Beckers van de Nieuwste Pabo herkent de kritiekpunten uit het rapport van de onderwijsinspectie evenmin: “Onze zij-instromers doorlopen min of meer dezelfde route als de gewone studenten, alleen dan in twee jaar tijd. Een intensief traject dat alleen volbracht kan worden als mensen echt gemotiveerd zijn.” [Ivo van der Hoeven]