Niet alleen door social media en Netflix lezen jongeren minder

De enorme populariteit van de Harry Potter-boeken of schrijver John Green bewijzen: jongeren willen best lezen. Maar toch doen ze dat in het algemeen vanaf hun twaalfde veel minder. “En dat komt niet alleen door mobieltjes en Netflix”, zegt docent Margriet Smits, die meewerkte aan een nieuw didactisch boek over jeugdliteratuur, dat morgen verschijnt.

Smartphones, social media en streamingdiensten als Netflix krijgen vaak de schuld. Maar toen die er nog niet waren, lieten kinderen zodra ze van de basisschool kwamen boeken ook al links liggen, vertelt Smits: “Ze krijgen dan ineens veel meer huiswerk, maken nieuwe vrienden en moeten wennen aan de nieuwe school.”

Didactische boeken verouderd
Wat in elk geval ook niet helpt is dat de didactische boeken over jeugdliteratuur voor studenten leraar Nederlands, behoorlijk verouderd zijn en meer de didactische kant dan het plezier in lezen vooropstellen.

Althans, dat vond een aantal vakdocenten van lerarenopleidingen, die elkaar ontmoetten op de Dag van de Vakdidactiek. Samen besloten ze om een nieuw boek te maken waarin het plezier van lezen van jeugdliteratuur centraal staat. “Er worden ontzettend veel mooie boeken voor jongeren geschreven”, zegt Smits. Van Fontys werkten ook Frits Criens en Susan Beckers mee aan het lesboek.

Op kinderen overbrengen
Gek was bovendien dat de vakdocenten op de lerarenopleidingen Nederlands merkten dat hun studenten zelf ook al zeiden dat ze in geen jaren een jeugdboek hadden gelezen. “En dat is wel nodig. Je moet zelf kennis hebben van jeugdliteratuur om het de kinderen te kunnen bijbrengen”, zegt Smits.

In het boek krijgen de studenten een overzicht van de geschiedenis van de jeugdliteratuur, leren ze wát jeugdliteratuur is en hoe ze die kennis kunnen omzetten in lessen voor de klas. “Een goede leraar speelt een belangrijke rol bij leesbevordering”, legt Smits uit. “Het helpt als je kinderen vraagt wat ze graag lazen en ze vervolgens kunt inspireren om nieuwe boeken te gaan lezen die passen bij hun smaak.”

Insta-poets
Zou het jongeren van hun mobieltjes afhouden? Smits denkt van wel: “Bij jeugdliteratuur valt er nog wat te winnen. Daarbij lezen kinderen op hun mobieltjes ook boeken, die ze daar downloaden. Er gebeuren ook allerlei andere leuke dingen, bijvoorbeeld de opkomst van insta-poets zoals Merel Morre, die haar gedichten via Instagram verspreidt.” [Petra Merkx]

Het boek Jeugdliteratuur, didactiek, handboek voor vo en mbo wordt morgen gepresenteerd in Amsterdam. Tot en met zondag 29 september is het ook nog de Boekenweek voor Jongeren.