Is keuzevrijheid echte vrijheid?

Dankzij technologie ben je als klant steeds vaker koning. Neem bijvoorbeeld de energiemarkt. Met geavanceerde software kun je zelf je ideale pakket samenstellen. Daluren, groene stroom, tarieven vastzetten of niet, wisselen van leverancier, collectieve inkoop en ga zo maar door.
Mijn buurman doet dat, en hij praat daar onophoudelijk over op buurtfeestjes. Daarom vind ik mijn buurman irritant.

Ik vind het namelijk niet erg om géén winnaar te zijn, maar nu voel ik me een loser. En daar hou ik niet van. Wie wel? Dankzij mijn buurman heb ik het gevoel dat ik óók in actie moet komen. Tarieven checken, websites bekijken, een excel aanleggen. Dat soort dingen. Dat wil ik helemaal niet. Dat kost me tijd en dat is toch het tegenovergestelde van vrijheid.

Of niet?

Ik heb een voorstel. Kunnen we niet gewoon terug naar de tijd van de Provinciaalse Noord-Brabantse ElectriciteitsMaatschappij (De PNEM). Ik kom uit Breda en daar wist je zeker: De PNEM, daar is geen ontkomen aan. De PNEM had geen groene stroom, daluren, flexibele tarieven of andere onzin. De PNEM had alleen een jaarlijkse rekening.
Waarschijnlijk was die rekening veel te hoog en werd je door de ambtenaren van de PNEM ongenadig hard genaaid, maar dat maakte helemaal niet uit. Immers, je wist zeker: de buurman, de buurman daarnaast en die collega, allemaal worden ze even hard genaaid door de PNEM.
En daar kon je helemaal, helemaal niks aan doen.
Dat, dames en heren, gaf nog eens écht een gevoel van vrijheid.

Rens van der Vorst is technofilosoof, hoofd IT Innovatie bij Fontys en auteur van 'Appen is het Nieuwe Roken'.