Is de onderwijskwaliteit in coronatijd wel minder?

Universiteit Utrecht concludeerde na onderzoek onder de eigen studenten dat de tentamencijfers tijdens corona een fractie hoger lagen dan vorig jaar rond deze tijd. Dat lijkt moeilijk te rijmen met een enquête van de Algemene Onderwijs Bond (AOB), waaruit bleek dat docenten de onderwijskwaliteit in de coronaperiode door de bank genomen als slechter ervaren. Hoe zit dat bij Fontys? 

Fontys Hogeschool ICT-docente Anke Eyck reageerde op Facebook enigszins verbaasd op de uitslag van het AOB-onderzoek. Zij deed in coronatijd voornamelijk positieve ervaringen op met studenten. ‘Voor een deel vind ik het juist beter, maar goed, misschien heb ik net een aantal goede lichtingen’, schreef zij op het sociale media-platform.

Portfolio
“De studenten zijn meer op tijd in de les aanwezig, omdat ze geen reistijd hebben en minder andere dingen te doen hebben”, licht zij later via de telefoon toe. “Als je vragen stelt, reageren ze daar best wel goed op. En bij ICT Media Design werken we veel met portfolio’s. Die moesten studenten ook tussentijds inleveren. Daar stond meer werk in dan ik gewend ben.”

Ze vervolgt: “Als ik kijk naar hoeveel studenten een voldoende voor hun portfolio scoorden en hoe inventief ze zijn, dan is de kwaliteit niet achteruitgegaan. Ze hebben ook zeker niet minder hard gewerkt.”

Eyck vraagt zich bovendien af wat 'kwaliteit van het onderwijs' precies inhoudt. “Als je klassikaal lesgeeft, zie je aan de gezichten of studenten het begrepen hebben. Dat is online niet zo duidelijk. Het is vooral anders. Je kunt niet inspelen op een studentengroep. Maar wat ze inleveren, is dus zeker niet minder.”

Werkdruk
Jacqueline Teunissen, interim-teamleider van de onderwijsadministratie en docent bij Hogeschool Economie en Communicatie (FHEC), mengde zich in de online discussie met de opmerking: ‘Hoe kun je met een enquête meten of de kwaliteit daalt? Vraag me af of je dan niet eerder 'gevoel over kwaliteit' meet of 'kwaliteit' op zichzelf.’

Zij vindt de conclusie van de AOB dan ook voorbarig. “Waar baseer je die mening op? Het kan zo zijn dat een docent gevoelsmatig meer werkdruk ervaart. Misschien zorgt dat ervoor dat je denkt dat de kwaliteit van het onderwijs naar beneden gaat, maar dat wil niet zeggen dat het daadwerkelijk zo is.”

Weinig respons
“Ik weet wel van collega’s dat het werk nu anders is. Je krijgt weinig respons van studenten. Om te stellen dat de kwaliteit van de interactie minder is, vind ik ook lastig om te concluderen. Want hoe weet je waar de student met zijn gedachten is als hij in het lokaal zit?”

“Je kunt studenten klassikaal misschien wel iets beter ‘lezen’ dan wanneer je ze op een scherm ziet. Maar het zou ook kunnen dat studenten online er juist goed bij varen dat ze niet worden afgeleid door klasgenoten. Ik denk dat het afhankelijk is van de persoon of de kwaliteit omhoog- of omlaaggaat. Het is heel vroeg om iets over de kwaliteit van het onderwijs te zeggen, wat je ervaringen ook zijn.”

Beroepsproject 
Joris, tweedejaarsstudent SPECO Sportcommunicatie, vindt het lastig te bepalen in hoeverre het onderwijs de afgelopen maanden beter of minder goed was dan gebruikelijk. “In periode 8 hebben we vanwege corona alleen het beroepsproject gedaan omdat de hoorcolleges niet doorgingen. Of die online konden of niet, daarover hebben we geen uitleg gekregen.”

Het project zou volgens Joris sowieso worden gedaan. “Het is alleen wat uitgebreid. Het project was kwalitatief wel goed, maar normaal gesproken heb je een hoeveelheid kennis die je in een studiejaar opdoet. Voor mijn gevoel zijn we daar niet aan gekomen, omdat een aantal lessen is weggevallen. Met meer lessen had het wel beter gekund.”

Groot pijnpunt
Volgens de Landelijke Studentenvakbond raken online colleges de onderwijskwaliteit wel degelijk. De LSVb stelt dat het voornaamste probleem is dat onderwijsinstellingen ‘de sociale cohesie niet goed genoeg kunnen regelen’.

“Online gaat het puur om informatie uitwisselen. Maar het sparren met de docent of overleggen met je medestudenten na de les is grotendeels weggevallen”, aldus een woordvoerder. “Dat doe je minder makkelijk tijdens een Teams-meeting waarbij iedereen meekijkt, dan wanneer je privé iemand kunt aanspreken. Daar ligt een groot pijnpunt.” [Erwin Blatter]