Inclusiecafé Keti Koti: ‘Witte norm werkt niet voor iedereen’

De eerste dag van juli staat ieder jaar in het teken van Keti Koti, de dag waarop de afschaffing van de slavernij wordt herdacht. Het eerste inclusiecafé van Fontys droeg vrijdag hetzelfde thema. Volgens organisator Karin Verouden was dat hard nodig: “Niet iedereen heeft dezelfde toegang tot ons onderwijs.”

Keti Koti betekent verbroken ketens en verwijst naar de boeien waarmee de mensen die tot slaaf gemaakt werden werden vastgezet. Voor vele Surinamers en Antillianen die in Nederland wonen een belangrijke dag, omdat zij zo hun tot slaaf gemaakte voorouders herdenken. Voor Verouden en collega’s Yucata Lienga en Kennedy Tielman meteen hét onderwerp voor het eerste inclusiecafé, waarin iedere keer een ander maatschappelijk thema belicht wordt. “We moeten binnen Fontys groeien naar een cultuur die past bij de slogan Fontys for Society.”

Daar moet volgens de organisatie binnen Fontys zeker nog aan gewerkt worden. Keti Koti laat dat volgens haar ook zien. “We zijn gewend aan een ‘witte norm’, waarin witte mensen gezond zijn en overal aan mee kunnen doen. Dat werkt echter niet voor iedereen, maar deze witte gezonde mensen realiseren zich dat niet altijd.”

Taal, armoede en blind zijn
Dat dat best schurend kan zijn kwam ook vrijdag aan het licht. “Velen staan daar nooit bij stil omdat ze hier niet aan blootgesteld worden. Daar brengen we tijdens de inclusiecafés verandering in. De volgende edities gaan bijvoorbeeld over taal, armoede of blind zijn. Allemaal thema’s van de maatschappelijke issue-kalender.”

Daarom is Keti Koti volgens Verouden ook zo belangrijk, ook al werd er ‘nu pas’ om vergiffenis gevraagd. “Je kunt iets wegduwen omdat iets stom is en je zelf zo niet bent, of je kunt luisteren en voorstellen hoe een situatie voor iemand anders kan zijn.”

Daarmee doelt de organisator ook op de vernielde monumenten rondom Keti Koti, zoals in Vlissingen. Daar werd een monument beklad met leuzen zoals ‘Media is de vijand’ en ‘blanke minderheid’. “Men voelt dat onze voorouders iets hebben gedaan wat vraagt om verandering. Ontkennen kan niet, dus krijg je weerstand. Hoe hartverscheurend het vernielen van monumenten ook is, toch snap ik het ook wel.”

Alomvattende cultuur
Met de inclusiecafés wil Fontys haar medewerkers en studenten daarom ook een ander perspectief bieden op relevante thema’s, zodat iedereen zich beter kan verhouden en in kan leven in anderen om zo de cultuur binnen Fontys alomvattend te maken. “Het zit in onze cultuur dat we sommige zaken vanzelfsprekend vinden, maar iets ontkennen omdat het niet in zicht is kan niet meer. Daarom zeggen wij: ervaar het maar eens.”

Ook in Eindhoven leek het tijdelijke Keti Koti-monument te zijn vernield. Uit camerabeelden van de gemeente bleek maandag echter dat dit niet met opzet is gedaan. ‘Het lijkt erop dat iemand zondagmiddag een fiets wilde vastzetten aan de ketting van het monument. Daarop wankelde het monument en liet de persoon direct los. Later, nadat deze was vetrokken, viel het alsnog om’, laat de gemeente Eindhoven weten in een persbericht. [Noëlle van den Berg]