Huisvestingsagenda door corona opnieuw onder de loep
Corona verandert de transformatie van onderwijs- en kantoorgebouwen bij Fontys. Het is een extra element geworden in de huisvestingsagenda, die opnieuw onder een vergrootglas ligt.
Bijna een kwart van de thuiswerkers wil ook na corona grotendeels vanuit huis blijven werken, meldt onderzoeksinstituut TNO donderdag. Uit onderzoek van Nieuwsuur blijkt eerder deze week dat veel grote bedrijven na de crisis flink wat kantoorruimte schrappen.
“Covid-19 heeft een grote impact op de maatschappij, op Fontys en onze huisvesting.” Dat zegt Ronald Timmermans, vastgoedadviseur bij de Fontys-Dienst Huisvesting & Facilitaire Zaken.
Flexibele gebouwen
Hij schreef al het huisvestingsprogramma 2015-2024, dat grootschalige vernieuwing van vastgoed voortbracht op campussen in Eindhoven en Tilburg.
“Na vijf jaar leek het ons vanwege maatschappelijke ontwikkelingen goed om de agenda te herijken. Dat was nog vóór corona uitbrak.”
Vooral de onderwijsvernieuwing stond centraal in de (ver)nieuwbouw van gebouwen als R10 en Nexus in Eindhoven, en P8 en (straks) MindLabs in Tilburg.
“Minder klassikaal onderwijs, meer in teams samenwerken, meer openheid en verbinding tussen docenten en studenten”, schetst de adviseur. “De nieuwe gebouwen zijn door hun flexibele opzet heel goed daarop aan te passen.”
Digitalisering
En toen kwam Covid-19. Interessant is de vraag wat er met Fontys-gebouwen gaat gebeuren in een toekomst zonder corona. Hij noemt twee ontwikkelingen.
De eerste is digitalisering. En dan met name de versnelling door Covid-19 van zowel het digitale onderwijs als de digitale werkomgeving. Er zal een verschuiving plaatsvinden van klassikaal onderwijs naar een blended vorm, met 
ook online onderwijs, verwacht Timmermans.
“Studenten die samen werken aan projecten en die, ook op Fontys-locaties, lessen online kunnen volgen. Dáár moet huisvesting zich op richten, in plaats van op collegezalen en klaslokalen voor 30 personen.”
Nieuwbouw makkelijker
Als daarvoor grootschalige aanpassingen nodig zijn, is dat volgens hem met nieuwbouw makkelijker te realiseren dan binnen sommige bestaande gebouwen. Zoals W1 en W3 in Venlo, beide uit de jaren zestig.
"Met name in W3 is de verdiepingshoogte te laag om daar installaties voor luchtbehandeling aan te brengen.”
“Kijk, elk gebouw is aanpasbaar, maar de vraag is tegen welke prijs. Hoe ouder, hoe moeilijker het is aan te passen aan hedendaagse eisen en hoe meer dat kost.”
Er moeten keuzes worden gemaakt en wellicht panden worden afgestoten. “Da’s de opgave die voor ons ligt.”
Thuiswerken blijft
Inmiddels ervaren Fontys-medewerkers ook de voordelen van thuiswerken. Uit de recente mobiliteitsenquête binnen de instelling, blijkt dat de meeste mensen na corona één tot twee dagen thuis willen blijven werken.
Ook voor de ‘kantooromgeving’ voorziet Timmermans een veranderd gebruik. “Minder gebruik, maar ook anders. Als je op kantoor veel overleggen hebt met collega’s die thuis werken, moet je daar voorzieningen voor treffen.” Die zijn er in zijn ogen nu te weinig.
Verbinding met werkveld
Als tweede ontwikkeling noemt Timmermans ‘hybridisering’: de wens om meer verbondenheid te organiseren tussen onderwijs van Fontys en partners in het werkveld.
“Enerzijds krijgen we buiten Fontys 
steeds meer field labs. Die zie je nu al bij de Brainport Industries Campus in Eindhoven, Automotive Campus in Helmond, Brightlands Campus Greenport Venlo en straks MindLabs in Tilburg.”
Aantrekkelijke campus
Anderzijds moet de hogeschool zorgen voor aantrekkelijke campussen, met gebouwen waarin ook dat werkveld een plek kan krijgen. Die ontwikkeling is te zien in de plannen voor de tweede fase op de campus Rachelsmolen in Eindhoven, waar in 2023 drie nieuwe gebouwen komen.
Daar komt een centraal pand met functies als een mediatheek, collegezalen, evenementenruimte en restaurant. Timmermans: “Het zijn niet langer ‘instituutsgebouwen’, maar panden met een functie voor de instituten én voor de campus.” [Tim Durlinger]