Groei internationale studenten bijna gehalveerd

Het aantal buitenlandse studenten in het Nederlandse hoger onderwijs steeg dit collegejaar met 7 procent: veel minder dan in eerdere jaren. De basisbeurs, de Brexit en de oorlog in Oekraïne speelden daarbij een rol.

Ruim 122 duizend buitenlandse studenten volgen een volledige opleiding in Nederland. Dat is 7 procent meer dan vorig jaar, blijkt uit nieuw onderzoek van Nuffic, de internationaliseringsorganisatie voor het onderwijs. Het is een trendbreuk met eerdere jaren. Vorig collegejaar bedroeg het groeipercentage nog 12 procent.

Als een van de redenen geeft Nuffic dat sommige internationals net als Nederlandse studenten liever volgend collegejaar aan hun studie beginnen, zodat ze gebruik kunnen maken van de nieuwe basisbeurs.

Brexit en de Oekraïne-oorlog
Volgens het rapport maakt de Brexit het voor Britse studenten onaantrekkelijker om in Nederland te studeren. Dit collegejaar volgen ruim 1.800 Britten een opleiding in Nederland, een afname van 42 procent ten opzichte van de periode voor de Britse uittreding uit de Europese Unie. Het Verenigd Koninkrijk stond eerder in de top tien, maar is nu gezakt naar de zeventiende plaats. 

Ook andere ontwikkelingen spelen een rol. Zo leidde de Russische invasie in Oekraïne tot een stijging van het aantal Oekraïense studenten in Nederland. Het zijn er nu 1.059, dat is 47 procent meer dan in 2021-22.

Top vijf
Het Nederlandse hoger onderwijs is nog altijd het meest in trek bij Duitse studenten. Italië is opnieuw de nummer twee, gevolgd door China en Roemenië. Nieuw in de top vijf is Spanje, dat België van de vijfde plaats verdringt. 

Van alle studenten in het hoger onderwijs is nu 1 op de 7 internationaal. Ze komen uit 167 verschillende landen en een kwart van hen uit de Europese Economische Ruimte. Het VK en Zwitserland horen daar bijvoorbeeld niet bij.

Zo’n 85 duizend internationale studenten gaan momenteel naar de universiteit en bijna 37 duizend volgen een studie aan een hogeschool.

In het hbo trekken opleidingen in het economische domein de meeste buitenlandse studenten. Percentueel gezien scoort het domein Taal en Cultuur het hoogst. Bij de universiteiten zijn de opleidingen in de sector Behavioural & Social Sciences het populairst. Al tellen de university colleges relatief de meeste internationals.

Fontys
De Universiteit van Amsterdam telt in absolute aantallen nog altijd de meeste internationals. Fontys is de enige hogeschool in de top tien en heeft in absolute aantallen veruit de meeste internationale studenten van het hele hbo.  Qua groei past Fontys keurig in de landelijke ontwikkeling: de groei dit jaar van het totaal aantal buitenlandse studenten bedraagt ruim 6,5 procent.

Een deel daarvan valt te verklaren uit de regiofunctie van de campus Venlo, waar veel Duitse studenten staan ingeschreven. Dat aantal is de afgelopen studiejaren wel teruggelopen: van  2379 naar 2232 studenten vergeleken met een jaar eerder.  En in het studiejaar 2013/2014 waren dat er zelfs nog 2874. 

Tegelijkertijd is het aantal studenten uit andere landen juist flink toegenomen: van 1277 tien jaar geleden naar 3979 in het huidige studiejaar. Waar tien jaar geleden nog tweederde van de internationale studenten Duits was, zijn er nu  bij Fontys bijna twee maal zoveel buitenlandse studenten uit andere landen dan Duitsland.

Maastricht
Relatief gezien staat de Universiteit Maastricht bovenaan: daar is meer dan de helft van de studentenpopulatie international. In de top tien met relatieve aantallen zijn alleen de opleidingen met 2.000 studenten of meer opgenomen.

Van de kleinere instellingen hebben de kunstopleidingen het grootste aandeel internationals. Bij de Design Academy in Eindhoven komt bijna 80 procent van de studenten uit het buitenland, bij de Hogeschool der Kunsten in Den Haag is dat 67 procent en bij de Gerrit Rietveld Academie in Amsterdam 65 procent.  

Meer regie
De politiek moedigt de komst van internationale studenten niet langer aan. Met een nieuwe wet wil onderwijsminister Robbert Dijkgraaf de toestroom van internationale studenten in banen leiden. Hij stuurt aan op meer centrale regie en ziet graag dat buitenlandse studenten een beetje Nederlands leren.

In de afgelopen twee decennia is het aantal internationale studenten verdubbeld. Critici waarschuwen voor overvolle collegezalen, hoge werkdruk bij docenten, gebrek aan huisvesting, de afnemende toegankelijkheid van opleidingen en de teloorgang van het Nederlands als academische taal. [HOP/Jan Ligthart]