Gratis geld

GroenLinks kwam twee weken geleden met het idee om iedereen die 18 jaar wordt een startkapitaal te geven van 10.000 euro. Dat kunnen ze gebruiken om hun collegegeld van te betalen, zich te laten omscholen of om een bedrijfje te starten.

Dit om jongeren meer kansen te geven, vooral nu blijkt dat het leenstelsel tóch géén goed idee was. Verrassende conclusie. Was van tevoren vooral niet te bedenken. Er was overigens veel kritiek op dit plan van GroenLinks. Veelgehoord: ‘dat doet GroenLinks alleen maar om stemmers te trekken’. Maar nu komt de grap: áls dat al zo is, dan is het wel jammer dat de mensen voor wie dit interessant is (jongeren die nu 15, 16 of 17 zijn) niet mogen stemmen.

Wat kan er possibly misgaan als je opeens een bulk geld krijgt op je achttiende? Het plan is leuk: met dat geld kun je bijvoorbeeld een bedrijfje opstarten. Maar hoeveel 18-jarigen denken er al een eigen bedrijf? Deze leeftijdsgroep is zichzelf nog aan het ontdekken, aan het onderzoeken of ze visboer of juist jurist willen worden. Ze weten (vaak) nog niet eens wie ze zijn en wat ze willen. Dan zullen ze op deze leeftijd vast al weten dat ze een online webshop willen oprichten voor duurzame kleding, gemaakt van schapenpoep.

Zomaar tienduizend euro in je schoot geworpen krijgen als je (meestal) nog niks hebt bereikt, lijkt me niet de oplossing. Dat is als loon krijgen voor werk dat je nog niet hebt gedaan, winst voor producten die je niet hebt geleverd of als klaarkomen voor er seks is geweest. Zo leer je ook absoluut niet om te werken voor je geld.

Tienduizend euro is veel. Héél veel. Hoeveel 18-jarigen gaan van die tienduizend euro een gigantisch knalfeest geven, omdat ze ein-de-lijk mogen drinken? Of een mooie auto kopen? Jongeren steken zich nu al enorm in de schulden, terwijl ze overal en altijd gewaarschuwd worden voor het huidige leensysteem en de gevolgen. Als ze straks gratis geld krijgen zullen ze dat geld echt niet opeens wél verstandig gebruiken.

Ik heb een beter plan. Geef die tienduizend euro in fases. En geef het alleen aan jongeren die gaan studeren, zodat je zeker weet dat het goed besteed wordt. Oh wacht ...

Jacky Eickes is afgestudeerd aan Fontys Hogeschool voor Journalistiek. Zij is redacteur van Bron en schrijft daarnaast ook elders al dan niet digitale kolommen vol.