Grappige quotes en rompertjes met Kutkind erop – wat is strategie RUMAG?

Thijs van der Heide en René Watzema van het jongerenplatform RUMAG kregen gisteren kritische vragen tijdens het Fontys Denk Groter Debat in Den Bosch. De zaal zat dan ook vol pedagogen en onderwijzers in spé en die wilden weten: is RUMAG zich bewust van de invloed van hun humoristische, maar ook grove en provocerende quotes en filmpjes op kinderen en jongeren?

RUMAG is gewoon erg grappig en het kan niet grof genoeg, vindt een bezoekster voor aanvang van het debat. Maar ook al kunnen ze erom lachen, toch stellen deze middag veel studenten kritische vragen. “Waar zitten jullie filters, hoe kunnen jullie anders verantwoorden wat jullie doen?”, vraagt bijvoorbeeld een pabo-student.

Watzema reageert met een wedervraag: “Is dat een eis? Moeten alle grote mensen een voorbeeld zijn? Dat is toch niet per definitie zo?” Van der Heide  valt hem bij: “We zijn commercieel en verdienen ons geld met grappen maken. We hoeven daarover geen verantwoording af te leggen.”

Piemels
Zijn allereerste quote (in witte letters, zwarte achtergrond en puntjes tussen de woorden, het beeldmerk van RUMAG) kan Van der Heide zich nog wel herinneren: ‘Roddels zijn net als piemels, constant in de mond van een slet’.“Mijn moeder heeft een maand niet met me gesproken”, vertelt de oprichter van RUMAG.

Het was geen reden om de quote terug te trekken. In tegendeel, Van der Heides idee om deze quotes via social media te verspreiden, bleek een gouden greep. Binnen vijf jaar zat hij in Amsterdam op een kantoor van 700 vierkante meter en met 30 man personeel.

Groot geworden
Absurde quotes, de grens opzoeken, provocerend zijn, vaak fuck, kut en seks en dat verspreiden via social media, daarmee is RUMAG groot geworden. Het instagram-account van het jongerenplatform heeft een miljoen volgers en 70 procent van de inkomsten komt inmiddels binnen via de merchandise: mokken met ‘kutcollega’ erop of sweaters met de tekst ‘Ik ga stuk’.

Het Youtube-kanaal van RUMAG heeft een half miljoen abonnees en de humoristische filmpjes worden tienduizenden keren bekeken. Cabaretière Nienke Plas is er groot door geworden. Op het moment treden vooral René Watzema en Roxanne op de voorgrond met hun ‘ongemakkelijke’ vragen aan willekeurige mensen op straat.

Loesje of GeenStijl?
Waar staat RUMAG eigenlijk? - wil interviewer Marcel van Herpen weten. “Loesje is links, GeenStijl rechts, en jullie?” Van der Heide geeft aan absoluut niet politiek te willen zijn. “We mijden bewust politieke discussies zoals over Zwarte Piet of over Forum voor Democratie. RUMAG krijgt van iedereen een like.”

Wat RUMAG volgens Watzema vooral doet is hardop zeggen wat de meeste mensen alleen maar durven te denken. “Ik ga met RUMAG Young langs middelbare scholen met onze scholentour, daar praten we over social media, voeding, geld en seks. Als ik dan vertel dat ik hem ook wel eens niet omhoog krijg omdat ik een biertje te veel op hebt, praten jongeren ook makkelijker over hun eigen ervaringen.”

Watzema noemt het ‘op ooghoogte’ communiceren met jongeren. Hij geeft het desgevraagd ook als tip mee aan de pedagogiek- en pabostudenten. “Docenten willen graag vertellen hoe het zit, logisch ook, maar het is ook wel goed om je meer te verplaatsen in de leerling.”

Betere jatwerk
Een kritische vraag op een ander vlak komt van Harry Hol, techjournalist bij Jeugd & Media, waarvan een opname is gemaakt die te zien is op een groot scherm (later blijkt hij ook in de zaal te zitten). “Jullie pikken veel teksten uit het Engels op internet, die jullie vertalen. Dat is gewoon diefstal.”

“Daar komen we redelijk voor uit”, reageert Van der Heide. “En korte berichten vallen niet onder het auteursrecht. Het is een grijs gebied.” Watzema: “Onze quotes komen op allerlei manieren tot stand, vaak ook gewoon op de werkvloer. Als ik steeds hoor ‘ik ga stuk’, weet ik dat we weer iets hebben.”

Harry Hol, inmiddels vanuit de zaal: “Daar komen jullie niet mee weg. Ik vind het van een Trumpiaanse schaamteloosheid wat jullie doen.” Waltzema en Van der Heide zijn niet van hun stuk te brengen. “Misschien moeten we vanaf nu dan toch een potje met geld voor claims gaan aanleggen.”

Feelgood quotes
Toch is RUMAG al lang niet meer alleen grof, grenzeloos en zonder engagement, blijkt gedurende het debat. “Tegenwoordig maken we toch steeds meer feelgood quotes”, aldus Van der Heide. Ook de doelgroep groeide mee, kreeg kinderen, waardoor het platform nu ook rompertjes verkoopt met de tekst 'Kutkind'.

Het platform ging bovendien in zee met bijvoorbeeld het Wereldnatuurfonds (betaald) en breidt zijn activiteiten op allerlei vlakken uit. Met een theatertour, en ook samenwerkingen met mediabedrijven als Talpa lonken. “Ja, we zijn daarmee in gesprek”, zegt de oprichter van RUMAG. “We willen geen volledige overname, maar een partnership.”

Zomaar wat doen
“Het lijkt alsof jullie zomaar wat doen. Zit er wel een strategie achter?”, vraagt de interviewer. Van der Heide geeft toe dat er niet per se een strategie achter zit. “We hebben toevallig de goede tone-of-voice te pakken. Daar kunnen we veel geld mee verdienen, maar we beseffen ook dat we een pareltje in handen hebben, waar we ook andere mooie dingen mee kunnen doen.”

Een voorbeeld daarvan is ook tijdens het debat te zien: de actie waarbij voor het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie twee ton werd ingezameld door de verkoop van t-shirtjes.

Studenten pitchen
Aan het eind van het debat mogen twee Fontys-studenten een eigen idee pitchen bij RUMAG. Winnaar is Simone Arts, student Communicatie bij Fontys, met haar idee ‘Breekpunt’, waarin interviewers kijken hoever ze kunnen gaan voordat ze ‘breken’.

Als voorbeeld laat ze in een filmpje zien dat ze ongevraagd gaat eten uit een bakje yoghurt van iemand in de kantine. Wie kan daarbij het verste gaan? Het zou een mooie battle kunnen zijn tussen René en Roxanne, vertelt de student. “Past helemaal bij ons”, zegt Watzema en hij nodigt haar uit om eens op het kantoor van RUMAG in Amsterdam te komen praten. [Petra Merkx]