Taboe doorbreken van de ‘pretend student’

Ingeschreven staan bij een Fontysstudie, maar vervolgens niet actief je opleiding volgen. Of dat nu komt door ziekte, geen motivatie of andere redenen, Fontys telt heel wat van deze zogenoemde ‘pretend studenten’ en wil hen graag helpen en het taboe hierover doorbreken. 

Bron sprak met Lars*, een ‘pretend student’ die een lerarenopleiding binnen Fontys volgt. Helaas viel hij tijdens de coronaperiode in een hevige studiedip. “Toen alles online moest, verloor ik langzaam maar zeker alle motivatie.”

Hij volgde geen enkel college meer, maakte geen toetsen, nam geen contact op met school en liet zijn stage ook voor wat het was. “Dat laatste kwam deels ook omdat mijn stageadres nog moest uitvogelen hoe ik stage kon lopen in coronatijd. Maar toen dat eenmaal weer op gang kwam, heb ik zelf geen actie ondernomen.”

Begin van de problemen
Lars had zijn stage niet afgerond en bleek te weinig studiepunten en ervaring te hebben om voorbereid het derde jaar in te gaan. “Toen zat ik al met een probleem. Want hoewel ik mijn vakken en stage niet had gehaald, mocht ik op papier wel door naar het derde jaar. Ik heb mijn tweede- en derdejaarsstage toen uiteindelijk gecombineerd, maar had daarnaast maar twee vakken uit het derde jaar afgerond.”

Uiteindelijk ging zijn situatie van kwaad tot erger en viel Lars in een gat. Op papier ging hij weer over naar het laatste jaar, maar omdat hij onvoldoende had afgerond van de jaren daarvoor, werd een eindstage zoeken een groot probleem. “Ik kon niets vinden, wat natuurlijk ook logisch is als je de benodigde dingen niet gedaan hebt. En hoewel ik volhield tegen mijn familie dat ik hard op zoek was naar een stageplaats, had ik de zoektocht eigenlijk al opgegeven.”

Heftige situatie
Zo zakte hij van een student die enkele vakken niet had gehaald naar een student die alleen nog maar ingeschreven stond en verder niets deed. “In het begin dacht ik dat ik die kleine achterstand wel op zou lossen en het dus ook aan niemand hoefde te vertellen. Maar dat bouwde in rap tempo op naar een heftigere situatie.”

Lars keek niet meer om naar school en zocht een baan zodat hij iedere dag kon gaan werken. Totdat zijn ouders en vriendin achterdochtig werden en vroegen waar hij precies mee bezig was. “Zij dachten nog steeds dat ik stage moest gaan lopen. En ik wist als enige dat dat niet zo was.” Uiteindelijk riep de vriendin van Lars hem tot de orde. “We hebben hele confronterende gesprekken gehad waarin ik voor het eerst eerlijk ben geweest over mijn situatie. Daarna is het balletje langzaamaan weer gaan rollen.”

Emotioneel
Dat balletje kwam uit bij studentcoach Kelly Kuijpers, waar Lars zijn hele verhaal deed. “Lars werd emotioneel, wat volkomen begrijpelijk is in zo’n situatie. We hebben besproken wat hij moest doen om alles weer in gang te zetten. En als ik zie waar hij nu staat, kan ik alleen maar trots op hem zijn.”

Toch bleek dat niet heel gemakkelijk voor de student. “Na overleg met Kelly en het gesprek met mijn vriendin heb ik ook mijn ouders moeten vertellen wat er precies aan de hand was. Een moeilijk gesprek, want ik dacht dat mijn ouders echt boos op me zouden zijn. Achteraf bleek dat ze alleen teleurgesteld waren in het feit dat ik ze niet gewoon meteen alles verteld had. Dat deed ik niet omdat ik me schaamde, maar nu ben ik blij dat ze alles weten.”

Schaamte
Volgens studentendecaan Monique Schouten is dat gevoel van schaamte ook heel logisch. “Achterstand kan nu eenmaal zorgen voor schaamte. Niet alleen richting familie en vrienden, maar ook richting je opleiding. Die schaamte zorgt er uiteindelijk voor dat je nog verder in je schulp kruipt en wegvalt van je opleiding. Daarom moeten we binnen Fontys ook echt de verbinding met deze studenten blijven zoeken.”

Die verbinding heeft Lars in de afgelopen jaren compleet gemist. Op een enkele mail van zijn Studieloopbaanbegeleider (SLB'er) of algemene mail over langstudeerders na. 

“Ik hoor van SLB’ers ook vaak dat studenten volwassen mensen zijn die dit soort zaken zelf moeten oplossen. Maar het contact moet juist vanuit de studie komen. Dreigt een student weg te glippen maar krijgt hij of zij toch een telefoontje van een SLB’er, decaan of welzijnscoach? Dan kunnen we de nodige lijnen toch weer aanhalen”, vult Kuijpers aan.

Niet de enige
Ook Lars sluit zich daar bij aan. “De grootste oorzaak van het probleem ligt natuurlijk bij mij. Maar als ik een mail had gehad waarin stond dat ik niet de enige was en contact op had kunnen nemen met een decaan, coach of bijvoorbeeld psycholoog, had ik dat ook echt eerder gedaan.”

Hoewel Lars eigenlijk al afgestudeerd had kunnen zijn, zit hij nu opnieuw in het tweede jaar. In samenspraak met zijn opleiding volgt hij nu een afgestemd opleidingsschema met twee vakken uit het tweede en een vak uit het derde jaar. “Zo kan ik alles alsnog met een voldoende afronden. En het klinkt misschien gek na al die jaren, maar ik heb er echt weer zin in.”

Zoek contact
Lars heeft dus zijn studie weer volle goede moed opgepakt. Maar de welzijnscoach en de studentdecaan willen naar alle andere ‘Larsen’ nog één hartstochtelijk pleidooi doen:  “Zit je in een soortgelijke situatie als Lars of ondervind je andere problemen tijdens je studie en weet je niet wat je moet doen? Zoek dan vooral contact met ons. Al stuur je alleen een mailtje met daarin het woord ‘help’. Druk op verzenden, want we staan ook voor jou klaar.” [Noëlle van den Berg]