De koningin van Fontys houdt het voor gezien

Na 43 jaar komt er een einde aan een tijdperk. Jessy Kouwenberg gaat met pensioen. De ongekroonde ‘koningin van Fontys’ is voortaan niet langer het boegbeeld van de hogeschool.

Na zo’n kleine dertig jaar secretaresse van het bestuur te zijn geweest, is Jessy Kouwenberg-Popelier sinds 2009 werkzaam bij de dienst Marketing en Communicatie. Daar vervult zij een handvol totaal verschillende taken. Zij coördineert Fontys Nieuws, regelt de vele netwerkbijeenkomsten, organiseert het jaarlijkse uitstapje voor gepensioneerden, de verkiezingen voor Docent van het Jaar, draagt zorg voor de rouwkaarten voor overleden medewerkers, begeleidt nieuwe collega’s, enzovoorts, enzovoorts.  

Maar dat is vooral werk achter de schermen. Waar zij de meeste bekendheid en haar officieuze titel mee verwierf, zowel binnen als buiten Fontys, is haar rol als ceremonie- en spreekstalmeester bij elk denkbaar evenement onder de Fontys-vlag.

Of het nu om een afscheidsfeest, een officiële ontvangst of een nieuwjaarsbijeenkomst ging: was er ergens een microfoon bij nodig, dan was de kans groot dat die zich in haar handen bevond. Jaar in, jaar uit. En altijd foutloos en met gezag.

Vorstelijk
Voorafgaand aan het interview had Jessy al ingestemd met de kop boven dit artikel. Het leek dan ook passend om iemand die zich haar hele werkzame leven voor Fontys heeft ingezet een vorstelijke behandeling te geven door eerst een makkelijke vraag voor te leggen.

Wat moet er in elk geval in dit artikel staan?
“En dat vind jij een makkelijke vraag?” Even is het stil. Dan: “Zij was een gouwe voor Fontys.”

Graaf eens in je geheugen. Kun jij je je eerste werkdag bij Fontys nog herinneren?
“Zeker. Dat was 20 augustus 1980. Toen begon ik als bestuurssecretaresse bij de Katholieke Leergangen, de voorganger van Fontys. Diezelfde dag trad Jan Giesbers aan als bestuursvoorzitter. Het toeval wil dat ik vorige week naar zijn uitvaart ben geweest.”

Intussen zijn we 43 jaar verder. Jij hebt heel wat veranderingen meegemaakt binnen deze instelling…
“Als ik op 7 december afscheid neem, heb ik precies 15.815 dagen bij Fontys en haar voorganger gewerkt. Al die tijd heeft iedereen me kunnen horen zeggen dat ik elke dag weer met veel plezier naar mijn werk ging. Neemt niet weg dat ik ook wel eens mopperde. Maar het werkplezier was er altijd. De grootste verandering was natuurlijk de fusie in de jaren negentig waaruit Fontys voortkwam, en de jaren die daarheen leidden. Dat was een hele drukke tijd.”

Toch lijkt het alsof tegenwoordig iedereen het nog veel drukker heeft, door alles wat er van buitenaf op je afkomt. Ervaar jij dat in jouw werk ook zo?
“Hallo, ik bepaal het tempo zelf hoor. Ik laat me toch niet de hele dag door anderen opjutten?”

Uit de wind
Dat klinkt als de Jessy zoals veel mensen die zich herinneren uit haar tijd als bestuurssecretaresse van Fontys, toen zij als een soort Cerberus voor de poorten van het bestuur lag. Wie geen fiat kreeg van haar, kon het kennelijk wel op zijn of haar buik schrijven dat je een bestuurder te spreken kreeg. 

‘Zag er maar eens langs te komen, dat was nauwelijks te doen’, zeggen mensen die jou nog uit die tijd kennen. Was dat zo? 
“Wat een flauwekul. Ja, ik probeerde bestuurders uit de wind te houden, te beschermen. Je hebt maar één baas, en dat is je eigen baas, niet de mensen die toevallig die dag voor je bureau staan.

Ik heb trouwens liefst vier voorzitters meegemaakt als secretaresse. Toen had ik het wel gezien en ben ik bij de dienst Marketing en Communicatie gaan werken. Daar kon ik eindelijk veel meer mijn eigen ding doen in plaats van de opdrachten van anderen uitvoeren.”

Het zijn vooral jouw representatieve taken die daarbij in het oog springen. En waardoor zoveel mensen jou kennen. Dat lag je wel, werken in the spotlights?
“Ja, die taken heb ik ook altijd heel leuk gevonden om te doen. Laat maar komen. Of ik wel eens de mist in ben gegaan? Nee. Als je mij kent, weet je dat ik alles tot achter de komma regel en niets aan het toeval overlaat.”

Wat staat je bij als je mooiste herinneringen?
“De ontmoeting met koningin Beatrix bij de opening van de Tilburgse Concertzaal in 1996. Waarbij ik haar een hand en een bos bloemen mocht geven. Maar ook het Festival van de Verbeelding, het vorige lustrumfeest en al die afscheidsbijeenkomsten voor vertrekkende bestuurders en eigen bazen.” [Tekst loopt door onder foto]

Is Jessy Kouwenberg dan stiekem een feestbeest?
“Nee, het zijn wel allemaal feestjes, maar een feestbeest ben ik niet.”

Zo kennen je collega's je inderdaad ook niet. Iedereen kent jou toch vooral van het ongeremd kritiek leveren op zaken die jij niet goed vindt gaan. Het hart niet als moordkuil, maar wel op de tong…
“Ik ben altijd redelijk direct geweest, ja. Soms misschien wel een beetje hard. Ik zeg waar het op staat, en dan meen ik dat ook echt. Ik vind dat ook leuk. En mensen weten wat ze aan je hebben. Maar ik heb ook een klein hartje. Ik ben attent en collegiaal. Zorg ervoor dat zieken niet vergeten worden, houd zoveel mogelijk een praatje met iedereen.”

En iedereen, toch zeker zij die in de communicatiehoek werken bij Fontys, weet jou te vinden als ze iets niet weten.
“Ja, ik heb ook nog een vraagbaakfunctie. Het geweten van Fontys? Eerder het weten van Fontys. Ik denk niet dat er veel mensen binnen de instelling rondlopen die zo goed in de volle breedte weten hoe Fontys in elkaar steekt.”

Dat geweten en al die kennis verdwijnen volgende week. En er komt ook geen opvolger voor jou in de plaats. Doet dat pijn?
“Nou, pijn… Ik vind het wel heel erg jammer. Ik begrijp het wel en ik begrijp het niet dat dit zo gaat. Voor sommige taken, zoals Fontys Nieuws, is al wel een oplossing gevonden. Maar ik had het fijner gevonden als ik alle taken aan één persoon had kunnen overdragen.

Ik neem overigens wel mijn verantwoordelijkheid en werk alle lopende zaken nog netjes af, ook na mijn officiële laatste werkdag. Of dit, met alle veranderingen binnen de dienst en Fontysbreed, het goede moment is? Ach, ik vind soms wel eens wat van dingen. Maar in plaats van te gaan mopperen over van alles, trek ik nu mijn eigen plan. En dat voelt goed.”

Jouw man Han, vroeger ook werkzaam voor Fontys bij wat nu de dienst Huisvesting heet, is al veel langer met pensioen. Voelt het voor hem ook goed?
“Zijn vakantie is dadelijk voorbij. Hij heeft nog anderhalve week vanaf nu. Hij kon tot nu toe de hele week doen en laten wat hij wilde. Voortaan gaan we dingen samen doen. En dat gaat zonder twijfel lukken.”

Gaan jullie nu als echte pensionado’s een camper kopen?
“Nee. Een camper kopen gaan we zeker niet doen. Wat dan wel? Eerst maar eens wennen aan het nieuwe leven. Daar ga ik blij in. Het lijkt me ook heerlijk om alle vastigheid los te laten.”

Tot slot: wat ga jij het meeste missen van Fontys en wat zou je de collega’s als laatste advies mee willen geven?
“Mijn directe collega’s ga ik het meeste missen. Zij met wie ik het meest intensief heb samengewerkt. Mijn laatste advies? Houd rekening met de menselijke maat, kijk naar de mens achter de persoon, ben duidelijk en maak concrete afspraken. En respecteer deadlines.”

Dat klinkt bijna alsof het uit een koninklijke toespraak komt…
“Nou ja, dat zijn de dingen waar ik me, los van mijn taken, altijd voor heb ingezet. Dan is het toch ook logisch dat ik juist dat noem. We moeten een beetje voor elkaar opkomen. Dat kan nooit organisatiebreed bij zo’n grote club als Fontys. Maar in kleine groepen is dat zeker iets wat je na kunt streven. Laat dat dus mijn laatste advies zijn.” [Jan Ligthart]

Op donderdag 7 december wordt van 16 tot 18 uur een afscheidsreceptie gehouden voor Jessy in de aula van R5 op campus Rachelsmolen te Eindhoven.