U bent negatief

Ik was aan het woord. Een groep studenten luisterde. Het onderwerp was spionagekapitalisme.

“Google verzamelt zoveel mogelijk data over ons gedrag. Meestal zonder het ons te vragen of te vertellen. Met G-mail lazen ze onze berichten. Tot we erachter kwamen. Tijdens het maken van de foto’s voor Google Streetview werden ook onze draadloze netwerken in kaart gebracht. Tot we erachter kwamen. Het Android – besturingssysteem houd je locatiegegevens bij, zelfs als je die functie hebt uitgeschakeld. Daarom stapt Google in op nieuwe markten, zoals auto’s en gaming, zodat ze ons daar ook kunnen bespioneren.”

“Meneer, wat ben u negatief,” zei een student. Daar moest ik even over nadenken. Was dat zo? Ik was toch alleen feiten aan het opsommen?
“Wie vindt mij nog meer negatief?”, vroeg ik. Een hele hoop handen gingen omhoog.
We hadden het erover. Stel dat ik zou vertellen dat de aarde opwarmt. Of dat de zeeën vol plastic zitten. Of dat diersoorten uitsterven. Was ik dan ook negatief. Of alleen feitelijk? Feitelijk, dachten de studenten.

Oké, en wat maakte mijn verhaal dan negatief? Ben ik te confronterend? Geef ik het gevoel dat je dom bent als je toch gewoon Google-diensten blijft gebruiken? Blijven jullie eigenlijk liever in het ongewisse? Is het concept te abstract? Of: misschien zijn jullie gewoon verdoofd! 
Dat laatste viel niet goed.

“Of misschien bent u gewoon paranoïde”, opperde iemand.
Ik dacht erover na.
“Misschien”, antwoordde ik. “Maar alleen het simpele feit dat je paranoïde bent, betekent natuurlijk niet dat je niet gevolgd wordt.”

Rens van der Vorst is technofilosoof, hoofd IT Innovatie bij Fontys, auteur van 'Appen is het Nieuwe Roken' en bij gelegenheid onder Bron-columns promotor van andermans boeken en zijn eigen website.