Afstudeerexposities 2017: eigenzinnige crossovers los van tradities

Dit weekend kun je in Tilburg verschillende eindexposities bezoeken van de Fontys Hogeschool voor de Kunsten. Wat houdt deze lichting studenten bezig? Is er een rode draad?

Onder de noemer ‘NextUp 2017’ geven afstudeerders van in totaal vijf beeldende FHK-opleidingen een proeve van hun kunnen. Het gaat om Fontys Academie voor Beeldende Vorming (ABV); de Academy of Art, Communication and Design (ArtCoDe); de Master of Architecture; de Master of Urbanism (Stedenbouw) en de Master Kunsteducatie. "Een rode draad, een herkenbaar thema, dat is een groot woord,” zegt docent Stijn Kriele van de Academie voor Architectuur en Stedenbouw. Als curator is hij inhoudelijk verantwoordelijk voor de afstudeerpresentaties. “Wat me wel opvalt is dat afstudeerders zich steeds minder aantrekken van de traditie.”

Tradities doorbreken
Toen Kriele zelf afstudeerde, zo’n twintig jaar terug, was die traditie overal zichtbaar. “Wij dachten bijvoorbeeld erg in klassieke materialen als olieverf en keramiek. Zo borduurden we voort op vaste kaders.” De lichting van vandaag durft breder te denken, stelt Kriele. Veel studenten werken met afval en wegwerpartikelen. Ze gaan uit van de stelling: ‘Alles kan kunst zijn’. Bovendien leunt het werk op meerdere disciplines; dat maakt dat de afstudeerproducties ‘vloeiender’ zijn. “De crossovers zijn opvallend aanwezig. Je kunt stellen dat er überhaupt geen onderscheid meer wordt gemaakt tussen disciplines. Studenten laten de strengheid van kaders varen. De toeschouwer moet zelf maar komen met een interpretatie.”

Jeroen Schampers studeert af aan de docentenopleiding van de Academie voor Beeldende Vorming (ABV). Ziet hij iets van een gezamenlijke trend onder zijn collega-afstudeerders? “Niet echt. Het werk dat ik zie is daarvoor te divers.”

Wake up call
Wat is Jeroens persoonlijke thema? “Ik ben vooral bezig met werk- en drijfkracht. De energie in mijn werk moet mensen losrukken uit de dagelijkse sleur.” Ook Jeroen werkt daarbij vanuit een crossover van verschillende disciplines. “Ik doe veel met fotografie in combinatie met muziek. De vibe van de muziek dient ook weer om mensen wakker te schudden.” Een vlucht uit de harde realiteit- dat is toch bij uitstek een thema dat helemaal past bij deze tijd? Jeroen: “Kan. Maar ik wil zo weinig mogelijk invullen. Ik leg de bal bij de toeschouwer. Die moet dus maar zien wat hij of zij met het werk doet.”

Vooruit denken
De huidige lichting afstudeerders durft ‘breed’ te denken. Stijn Kriele ziet dat ook terug op een ander vlak. “Afstudeerders van vandaag denken een stuk commerciëler dan die van twintig jaar terug. Ze zijn volop bezig met hoe ze hun werk optimaal in de markt kunnen zetten. Wij studeerden destijds af zonder dat we echt focusten op wat daarna kwam. Nu is dat anders: de huidige kunststudenten denken echt een paar stappen vooruit.”

Wat is volgens Kriele het overkoepelende thema van deze lichting afstudeerders? “Attitude. De zelfbewuste houding die resulteert in gewaagde keuzes.” Maar dit zelfvertrouwen maakt ook dat veel werk lastig te vangen is. “Sommige crossovers ‒ denk aan combinaties als sculptuur en video ‒ roepen meer vragen op dan antwoorden. Aan de andere kant is het natuurlijk razend interessant dat studenten de strengheid van disciplines volop los durven laten.” [FvdN]

Van vrijdag 30 juni t/m maandag 3 juli 2017 kun je overal in Tilburg afstudeerpresentaties bezoeken. Het programma vind je hier.

Foto's: werk van Jeroen Schampers en ArtCoDe Tilburg (rechtsonder). Fotograaf: Fieke van Berkom